Ελαιόλαδο... ο ελληνικός "υγρός χρυσός"
Έτσι αποκαλούσε ο Όμηρος το ελαιόλαδο και όχι άδικα…
Προέλευση και ιστορικά στοιχεία
Ελαιόλαδο ονομάζεται το λάδι που προέρχεται από τους καρπούς της ελιάς (olea europea), αποτελεί βασικό και αναπόσπαστο συστατικό της μεσογειακής διατροφής και θεωρήθηκε θεραπευτικό μέσο από τους μεγαλύτερους γιατρούς της αρχαιότητας, όπως ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός.
Τα πρώτα ευρήματα ελαιολάδου στον ελλαδικό χώρο χρονολογούνται από το 2700π.Χ όταν ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν, ανακάλυψαν πήλινο δοχείο στο οποίο υπήρχαν ίχνη αλλοιωμένου ελαιόλαδου.
Η Ελλάδα κατέχει την 3η θέση, μετά την Ισπανία και την Ιταλία, στην παραγωγή ελαιολάδου από τα μέλη της Ε.Ε, αλλά και την 3η θέση στην συνολική κατανάλωσή του, ακολουθώντας την Ισπανία και την Ιταλία. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα κατέχει την 1η θέση στην κατά κεφαλήν κατανάλωση αυτού του διατροφικού θησαυρού. (πηγή: IOC- ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ)
Οφέλη στην υγεία:
Τα οφέλη της κατανάλωσης ελαιόλαδου στην υγεία έχουν περιγραφεί σε πολλές σχετικές μελέτες. Το ελαιόλαδο είναι φημισμένο για τη διατροφική του αξία και τις ευεργετικές του ιδιότητες. Είναι εξαιρετικά πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (κυρίως ελαϊκό οξύ) και πολύ «φτωχό» σε κορεσμέα λίπη, τα οποία είναι συνδεδεμένα με εμφάνιση στεφανιαίας νόσου. Σε μικρότερη αναλογία, το ελαιόλαδο περιέχει πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (Ω-6 και Ω-3), γνωστά για τα ωφέλη τους στον ανθρώπινο οργανισμό και την καρδιοπροστατευτική τους δράση.
Επιπλέον, το ελαιόλαδο είναι γνωστό για την υψηλή περιεκτικότητα του σε φαινολικά στοιχεία (πολυφαινόλες και φλαβονοειδή) και λιποδιαλυτές βιταμίνες Α, Ε, Κ γνωστά για την αντιοξειδωτική και χημειοπροστατευτική τους δράση. Οι πολυφαινόλες στο ελαιόλαδο δύναται να μπορούν να αντιστρέψουν την οξειδωτική βλάβη κατά τη διαδικασία της γήρανσης.
Πολλές παγκόσμιες επιστημονικές μελέτες έχουν τεκμηριώσει τον προστατευτικό ρόλο των πολυφαινολών του ελαιολάδου. Το ελαιόλαδο συμβάλει στη διατήρηση ενός υγιούς λιπιδαιμικού προφίλ και βοηθά στη διατήρηση χαμηλών επιπέδων «κακής» χοληστερόλης. Ακόμα, η κατανάλωσή του σχετίζεται με μειωμένη εμφάνιση εγκεφαλικών επεισοδίων, μεταβολικού συνδρόμου, κατάθλιψης και καρκίνου του μαστού. Άλλες επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν πως η κατανάλωση του ελαιόλαδου σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ, παγκρεατίτιδας και ελκώδους κολίτιδας.
Όλα τα παραπάνω καθιστούν το ελληνικό ελαιόλαδο μια «υπερ-τροφή», απαραίτητη για τη διατήρηση της καλής υγείας.
Μπορώ να το καταναλώνω άφοβα;
Το ελαιόλαδο, αν και ιδιαίτερα ωφέλιμο, είναι απαραίτητο να καταναλώνεται με σύνεση γιατί όπως όλα τα λίπη είναι ενεργειακά πυκνό, δηλαδή προσδίδει πολλές θερμίδες στον οργανισμό. Μία κουταλιά της σούπας (13 γρ) προσδίδει στον οργανισμό περίπου 130 θερμίδες. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως το ελαιόλαδο μας παχαίνει. Στο πλαίσιο μιας υγιούς και ισορροπημένης διατροφής, η καθημερινή κατανάλωσή του δεν πρέπει να ξεπερνά τις 3-4 κουταλιές της σούπας κατά μέσο όρο, ποσότητα αρκετή για να μας προσφέρει όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, χωρίς τον φόβο ότι θα «φορτώσουμε» τον οργανισμό μας υπερβολικές θερμίδες.
Το ελαιόλαδο ταιριάζει με τα περισσότερα τρόφιμα της μεσογειακής διατροφής, από τις σαλάτες μέχρι τα ψητά, τα λαδερά, τις σάλτσες, τα όσπρια κ.α και προτιμάται έναντι της χρήσης οποιασδήποτε άλλης λιπαρής ουσίας, όπως το βούτυρο ή άλλα φυτικά έλαια (σπορέλαια). Καταναλώστε το λοιπόν ισορροπημένα και χωρίς τύψεις και προσφέρετε στον οργανισμό σας όλα τα ωφέλη του.
μοριακή βιολόγος - διατροφολόγος
Leave a comment